مجموعه احادیث و روایات نماز بخش دوم
مجموعه احادیث و روایات نماز بخش دوم
تأثیر سلام نماز
امام حسن عسکری (ع): فاذا سلم من صلاته، سلم الله علیه وسلم علیه ملائکته
پس زمانی که بنده نمازش را سلام داد، خداوند و ملائکه بر اوسلام می فرستند.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۲۲۱)
ارزش نماز واجب
امام صادق (ع): صلاه فریضه، خیر من عشرین حجه...
نمازواجب بهتر از بیست حج مستحبی است.
(محجه البیضاء، ج ۱، ص .۳۳۹ بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۲۲۷)
طلب عبادت
امام حسن (ع): ان من طلب العباده تزکی لها و اذا اضرت النوافل بالفریضه فارفضوها
هر کس طلب عبادت دارد، دل را برای آن پاک می کند، و هرگاه نمازهای مستحبی به نمازهای واجب ضرر رسانید (باعث آسیب رسانی به یکی از صفات و ابعاد نمازهای واجب شد) نمازهای مستحبی را ترک کنید.
(تحف العقول، ص ۲۶۷)
نمازهای واجب یومیه
امام باقر (ع): عما فرض الله - عز و جل - من الصلاه؟ فقال: خمس صلوات فی اللیل و النهار
زراره می گوید: از حضرت امام باقر (ع) سؤال کردم که خداوند عز و جل چه مقدار نماز را واجب کرد؟ آن حضرت فرمودند: پنج نماز را واجب کرد.
(من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۲۰۵)
سؤال از نمازهای پنج گانه
امام صادق (ع): اذا لقیت الله بالصلوات الخمس المفروضات لم یسألک عما سوی ذلک
هنگامی که خداوند را با نمازهای پنج گانه واجب ملاقات کردی، سؤال از شما نمی شود، مگر از نمازهای پنج گانه.
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۵)
نشانه شیعه بودن
امام صادق (ع): شیعتنا اهل الورع و الاجتهاد و اهل الوفاء و الامانه و اهل الزهد و العباده و اصحاب الاحدی و خمسین رکعه فی الیوم واللیله
شیعیان ما اهل تقوی و پاکدامنی و کوشش و جدیت اند و مردمی باوفا وامین اند و اهل زهد و عبادتند و کسانی هستند که در شبانه روز پنجاه و یک رکعت نماز می خوانند.
(بحار الانوار، ج ,۶۸ ص ۱۶۷)
افضل واجبات
امام رضا (ع): اعلم ان افضل الفرائض بعد معرفه الله - عزو جل - الصلوه الخمس
بدان که افضل واجبات بعد از معرفت خدای عز و جل نمازپنج گانه است.
(مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۱۷۵)
نخستین عمل واجب
پیامبر (ص): اول ما افترض الله علی أمتی، الصلوات الخمس
اولین چیزی که خداوند بر امت من واجب کرد، نمازهای پنج گانه است.
(کنز العمال، ج ۷، حدیث ۱۸۸۵۱)
وجوب نماز
امام صادق (ع): ان الله فرض الزکوه کما فرض الصلاه
خدازکات را واجب کرد، همان طور که نماز را واجب کرد.
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳)
شرط قبولی نماز نافله
امام باقر (ع): انما تقبل النافله بعد قبول الفریضه
همانا، نماز مستحبی زمانی مورد قبول است که نماز واجب مورد قبول واقع شود.
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۲۰)
نشانه های مؤمن
امام حسن عسکری (ع): علامات المؤمن خمس، صلاه الخمسین، وزیاره الاربعین و التختم فی الیمین، و
تعفیر الجبین و الجهر "بسم الله الرحمن الرحیم ".
علایم و نشانه های مؤمن پنج چیز است :۱- خواندن ۵۱ رکعت نماز در شبانه روز (۱۷ رکعت نماز واجب و ۳۴ رکعت نافله ).۲- زیارت اربعین امام حسین (ع ).۳- انگشتر به دست راست کردن .۴- پیشانی بر خاک نهادن .۵- بلند گفتن "بسم الله الرحمن الرحیم " درنمازها.
(وسائل الشیعه، ج ,۱۰ ص ۳۷۳)
حاجت خواستن بعد از نماز
امام صادق (ع): ان الله - عز و جل - فرض علیکم الصلوات فی احب الاوقات الیه، فاسئلواالله حوائجکم عقیب فرائضکم
به درستی که خداوند نمازهای واجب را در محبوبترین اوقات واجب کرد، پس حاجات خودرا بعد از نمازهایتان بخواهید.
(بحار الانوار، ج ,۸۵ ص ۳۲۴)
عابدترین مردم
معصوم (ع): سمعته - علیه السلام - یقول: قال الرب تعالی: اذا صلیت ما افترضت علیک فانت اعبد الناس
ابی حمزه گفت: از امام (ع) شنیدم که فرمود: خداوند می فرماید: آن وقتی که نمازی را که بر تو واجب کردم، به جا آوردی، پس عابدترین مردم هستی.
(مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۱۸۳)
تربت امام حسین (ع)
امام صادق (ع): السجود علی تربه الحسین - علیه السلام - یخرق الحجب السبع
سجده بر تربت امام حسین (ع) هفت پرده و مانع را می شکافد.
(بحار الانوار، ج ,۱۰۱ ص ۱۳۵)
طهارت
امام صادق (ع): لا صلوه الا بطهور
نماز درست نیست، مگر باطهارت (وضو، غسل، تیمم).
(وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۲۶۱)
مسواک با هر نماز
پیامبر (ص): لو لا ان اشق علی امتی، لأمرتهم بالسواک مع کل صلوه
اگر بر امت من سخت و دشوار نبود، هر آینه به آنها دستور می دادم که با هر نماز مسواک بزنند.
(میزان الحکمه، ج ۴، ص ۵۹۷)
نماز و عطر
امام صادق (ع): رکعتان یصلیها المتعطر، افضل من سبعین رکعه یصلیها غیر متعطر
دو رکعت نماز با عطر بهتر است از هفتاد رکعت نماز کسی که عطر نزده است.
(مکارم الاخلاق، ص ۴۲)
نماز و مسواک
پیامبر (ص): رکعتین بسواک، احب الی الله - عز و جل -من سبعین رکعه بغیر سواک
دو رکعت نماز با دندانهای مسواک زده، نزد خداوند ازهفتاد رکعت نماز بدون مسواک بهتر است.
(سفینه البحار، ج ۱، ص ۶۷۵)
انتظار بعد نماز
پیامبر (ص): انتظار الصلوه بعد الصلوه کنز من کنوزالجنه
انتظار کشیدن از نماز تا نماز دیگر، گنجی است از گنجهای بهشت.
(جامع احادیث الشیعه، ج ۴، ص ۷۸)
قنوت طولانی
پیامبر (ص): اطولکم قنوتا فی دار الدنیا اطولکم راحه یوم القیامه فی الموقف
هر کسی از شما قنوتش در این دنیا طولانی تر باشد، در آخرت در موقف
محشر راحتی او بیشتر خواهد بود.
(ثواب الاعمال، ص ۵۹)
لباس تمیز برای نماز
امام علی (ع): النظیف من الثیاب یذهب الهم والحزن و هو طهور للصلاه
لباس تمیز غم و ناراحتی را برطرف کرده و آن لباس پاک (مناسب) نماز است.
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳۴۶)
سلام بر نمازگزار
امام صادق (ع): اذا دخلت المسجد و القوم یصلون فلا تسلم علیهم و سلم علی النبی - صلی الله علیه و اله - ثم اقبل علی صلاتک و اذا دخلت علی قوم جلوس یتحدثون فسلم علیهم
هنگامی که داخل مسجد شدی و زمانی که مردم مشغول نماز هستند، بر آنها سلام نکن، بلکه بر رسول خدا (ص) سلام کن و مشغول نمازشو، ولی وقتی وارد بر گروهی شدی که مشغول صحبت هستند، بر آنها سلام کن.
(بحار الانوار، ج ,۷۶ ص ۸)
لباس دارای تصویر
امام صادق (ع): انه کره ان یصلی و علیه ثوب فیه تماثیل
از امام صادق (ع) روایت شده است که آن حضرت کراهت داشت از اینکه با لباسی که در آن تصویری هست نماز بخواند.
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۳۱۷)
نماز کامل همراه با صلوات
امام صادق (ع): ان من تمام الصوم اعطاءالزکوه (لفطره) کما ان الصلاه علی النبی - صلی الله علیه و اله و سلم - من تمام الصلاه
همانا پرداخت زکات فطره (در آخر ماه رمضان) مایه تمامیت روزه می باشد، چنان که صلوات بر محمد (و آل او) باعث تمامیت نماز است (یعنی نماز با صلوات و روزه با زکات فطره کامل می شود).
(وسائل الشیعه، ج ۶، ص ۲۲۱)
کلید نماز
پیامبر (ص): الوضوء مفتاح الصلاه
وضو کلید و وسیله افتتاح نماز است.
(نهج الفصاحه، حدیث ۱۵۸۸)
نماز در مکانهای مقدس
پیامبر (ص): جعلت لی الارض مسجدا و طهورا
همانا زمین برای من سجده گاه و پاک کننده قرار داده شده است.
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۵۹۳)
نماز کامل با پرداخت زکات
پیامبر (ص): لا تتم صلاه الا بزکوه
نماز کسی کامل نمی شود مگر با پرداخت زکات.
(بحار الانوار، ج ,۹۶ ص ۲۹)
بی احترامی به نماز
امام علی (ع): من لم یأخذ اهبه الصلوه قبل وقتها فماوقرها
کسی که قبل از نماز خود را برای اقامه نماز آماده نکند، به نمازبی احترامی نموده است.
(شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ,۲۰ باب ,۷۶۸ ص ۳۲۹)
خواب قبل از نماز عشا
امام صادق (ع): قال رسول الله - صلی الله علیه واله -: لما اسری بی الی السماء مضیت باقوام ترضخ رؤسهم بالصخر، فقلت: من هؤلاءیا جبرئیل؟ فقال: هؤلاء الذین ینامون عن صلاه العشاء
از امام صادق (ع) نقل شده که پیامبر خدا (ص) فرمود: آنگاه که مرا به آسمان بردند، به جماعتی گذشتم سرهای آنهابا سنگ کوفته می شد، گفتم ای جبریل اینها کیانند؟ گفت: اینها آنانند که قبل ازخواندن نماز عشاء می خوابند.
(بحار الانوار، ج ۲، ص ۲۱۳)
قبله
امام صادق (ع): اذا استقبلت القبله فانس من الدنیا و ما فیها والخلق و ما هم فیه و استفرغ قلبک عن کل شاغل یشغلک عن الله
هنگامی که برای نماز به جانب قبله ایستادی، دنیا و آنچه در آن است را فراموش کن و قلب خود رااز هر گونه سرگرم کننده ای که تو را از خدا باز دارد، فارغ ساز.
(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۹۶)
قرائت صد آیه در نماز
امام صادق (ع): من قرأ مائه ایه یصلی بها فی لیله کتب الله - عز و جل - له بها قنوت لیله
هر کس در یک شب یکصد آیه از قرآن را در نمازی بخواند، خدا به این وسیله برای او عبادت سراسر شب بنویسد.
(الکافی، ج ۲، ص ۴۴۵)
تلاوت قرآن در نماز
امام حسین (ع): من قرأ ایه من کتاب الله - عز و جل - فی صلاته قائما یکتب له بکل حرف مائه حسنه
کسی که آیه ای از قرآن را ایستاده در نماز خود بخواند، به هر حرفی صد حسنه برای او نوشته می شود.
(الکافی، ج ۲، ص ۴۴۷)
قرائت قرآن در نماز
پیامبر (ص): قراءه القران فی الصلاه افضل من قراءه القران فی غیرالصلاه
قرائت قرآن در نماز افضل است از غیر نماز.
(مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۲۹۲)
رکوع و سجود طولانی
امام صادق (ع): و علیکم بطول الرکوع و السجود فان احدکم اذا طال الرکوع و السجود یهتف ابلیس من خلفه، فقال یا ویلتاه! اطاعوا وعصیت و سجدوا و ابیت
بر شما باد به طول رکوع و سجده، که هرگاه یکی از شمارکوع و سجودش طول بکشد شیطان به دنبال او فریاد می زند: وای بر من! او اطاعت کردو من معصیت کردم او سجده کرد و من سر باز زدم.
(بحار الانوار، ج ,۷۸ ص .۱۹۹ مواعظ العددیه، ص ۲۴۲)
سجده
امام علی (ع): لو یعلم المصلی ما یغشاه من جلال الله ما سره ان یرفع رأسه من السجود
اگر نمازگزار بداند چه اندازه مشمول جلال الهی است، هرگز راضی نمی شود که سر از سجده بردارد.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۲۰۷. میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۷۹)
حق سجود
امام صادق (ع): ما خسر و الله من اتی بحقیقه السجود و لو کان فی العمر مره واحده
به خدا قسم کسی که حق سجود را به جای آورد و سجده حقیقی کند به هیچ عنوان زیان متوجه او نشود، اگر چه در تمام مدت عمر چنین سجودی را یک بار به جای آورد.
(بحار الانوار، ج ,۸۵ ص ۱۳۶)
سجده نزدیکترین حالت
امام صادق (ع): اقرب ما یکون العبد الی الله -عز و جل - و هو ساجد، قال الله - عز وجل -: "و اسجد و اقترب "
نزدیکترین حالت بنده به خداوند بزرگ وقتی است که در سجده است خداوندفرمود: سجده کن وتقرب جوی ".
(روضه المتقین، ج ۲، ص ۳۸)
عادت به نماز
امام صادق (ع): لا تنظروا الی طوع رکوع الرجل و سجوده، فان ذلک شی ء اعتاده فلو ترکه استوحش لذلک و لکن انظروا الی صدق حدیثه و اداءامانته
به رکوع و سجده های طولانی افراد نگاه نکنید، زیرا ممکن است به آن عادت کرده باشند و برای او یک امر عادی شده باشد، و اگر آن را ترک کنندوحشت کنند، بلکه راستگویی و امانتداری او را بنگر.
(تفسیر نور الثقلین، ج ۱، ص .۴۹۶ اصول کافی، ج ۲، ص ۱۰۵)
سلام
امام صادق (ع): معنی السلام فی کل صلوه الامان، ای من ادی امر الله وسنه نبیه - صلی الله علیه و اله - خاشعا منه قلبه فله الامان من بلاء الدنیا وبرائه من عذاب الاخره
معنی " سلام " در پایان نماز، امان است، یعنی هر کس که امرخدا و سنت پیامبرش را با خشوع قلب به جای آورد، از بلای دنیا در امان، و ازعذاب آخرت برکنار است.
(مصباح الشریعه، باب سلام)
سجده مایه تقرب
امام علی (ع): اقرب ما یکون العبد من الله اذا سجد
نزدیکترین وقتی که بنده به خدا نزدیک می شود، در هنگام سجده است.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۲۳۳)
سوره حمد، عطیه الهی
پیامبر (ص): اعطانی الله - عز و جل - فاتحه الکتاب
خداوند سوره حمد را به من عطا کرده است.
(امالی شیخ صدوق، ص ۱۱۷)
رکوع و سجود ناقص
پیامبر (ص): و لا صلاه لمن لا یتم رکوعها و سجودها
نمازگزاری که رکوع و سجودش را ناقص انجام دهد، آن نمازش، نماز نیست.
(بحار الانوار، ج ,۲۹ ص ۱۹۸)
سجود و رکوع بهترین عبادت
امام علی (ع): نعم العباده السجود و الرکوع
سجود و رکوع در پیشگاه الهی، خوب عبادتی است.
(تصنیف غرر الحکم، ص ۱۷۵)
تأثیر طولانی رکوع و سجود
امام علی (ع): لا یقرب من الله سبحانه الا کثره السجود و الرکوع
چیزی جز کثرت سجود و رکوع، شخص را به تقرب خداوند سبحان نرساند.
(تصنیف غرر الحکم، ص ۱۷۵)
طولانی کردن سجده
پیامبر (ص): و اذا اردت ان یحشرک الله معی فاطل السجود بین یدی الله الواحد القهار
و اگر خواستی خداوند تو را با من محشورسازد، سجده در پیشگاه خدای یکتای قهار را طولانی کن.
(بحار الانوار، ج ,۸۵ ص ۱۶۴)
مقدمه نماز
پیامبر (ص): و لکل شی ء انف و انف الصلاه التکبیر
برای هرچیزی مقدمه ای است و مقدمه نماز، تکبیر است.
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۱۶)
توجه خداوند به نمازگزار هنگام قبله
امام باقر (ع): اذا استقبل المصلی القبله استقبل الرحمان بوجهه، لا اله غیره
آنگاه که نمازگزار رو به قبله کرد، پروردگار عالم به صورتش رو می آورد، جز او خدایی نیست.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۲۱۹)
حمد و سوره در نماز
امام رضا (ع): امر الناس بالقراءه فی الصلوه لئلایکون القران مهجورا مضیعا
مردم به خواندن حمد و سوره در نماز به این جهت موظف شده اند که قرآن مجید متروک و ضایع نشود.
(من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص ۸۴)
تعلیم سوره حمد
پیامبر (ص): منها ما روی عن النبی - صلی الله علیه واله - انه قال لجابر بن عبدالله الانصاری: یا جابر! الا اعلمک افضل سوره انزلهاالله فی کتابه؟ فقال له جابر: بلی بابی انت و امی یا رسول الله! علمنیها. قال: فعلمه "الحمد" ام الکتاب. ثم قال: یا جابر! الااخبرک عنها؟ قال: بلی، بابی انت و امی یا رسول الله! اخبرنی.قال: هی شفاء من کل داء الا السام
از پیامبر (ص) روایت شده که به جابر بن عبدالله انصاری فرمود: ای جابر، آیا برترین سوره ای راکه خدا در کتابش نازل فرموده به تو نیاموزم؟ جابر عرض کرد: آری پدر و مادرم فدای تو باد ای رسول خدا، آن را به من بیاموز. پس رسول الله سوره "حمد" (ام الکتاب) را به او تعلیم داد و فرمود: ای جابر آیا آگاهت نسازم از این سوره؟ عرض کرد: چرا، پدر و مادرم فدای تو باد یا رسول الله! از آن مرا باخبر ساز.فرمود: آن شفای هر دردی است جز مرگ.
(تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ,۲۰ حدیث ۹)
خشوع زینت نماز
پیامبر (ص): الخشوع زینه الصلاه
خشوع، زینت و زیورنماز است.
(بحار الانوار، ج ,۷۷ ص ۱۳۱)
خشوع در نماز
امام صادق (ع): اذا کنت فی صلاتک فعلیک بالخشوع و الاقبال علی صلاتک فان الله تعالی یقول: "الذین هم فی صلاتهم خاشعون "
هرگاه در حال نمازبودی، بر تو باد به خشوع و توجه کامل به نماز، چون خداوند در قرآن می فرماید: "اهل ایمان کسانی هستند که در نماز خشوع می ورزند".
(فروع کافی، ج ۳، ص .۳۰۰ میزان الحکمه، ج ۵، ص .۳۷۹ بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ,۸۴ ص ۲۶۰)
خشوع چیست؟
پیامبر (ص): ما الخشوع؟ قال: التواضع فی الصلاه و ان یقبل العبد بقلبه کله علی ربه...
از پیامبر اکرم (ص) سؤال شد: خشوع چیست؟ فرمود: فروتنی و خاکساری در نماز و اینکه بنده با تمام قلبش به سوی خدا برود...
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۶۴)
نماز و حضور قلب
پیامبر (ص): لیس لک من صلاتک الا ما احضرت فیه قلبک
نیست برای تو از نماز، مگر قلب تو در حال نماز باشد.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۵۹)
چهار بخش نماز
پیامبر (ص): بنیت الصلوه علی اربعه اسهم سهم منهااسباغ الوضوء، و سهم منها الرکوع و سهم منها السجود و سهم منها الخشوع
نماز برچهار بخش بنا شد: ۱ - گرفتن وضوی کامل. ۲- رکوع. ۳- سجود. ۴- خشوع.
(مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۲۶۵)
حضور در عبادت
پیامبر (ص): اعبد الله کأنک تراه فان کنت لا تراه فانه یراک
عبادت کن خداوند تعالی را، چنانچه گویا او را می بینی، و اگر تو او رانمی بینی او تو را می بیند.
(نهج الفصاحه، ص .۶۵ سر الصلوه، ص .۲۶ مکارم الاخلاق، ص ۴۵۹)
حضور قلب
پیامبر (ص): اذا قام العبد الی الصلوه فکان هواه و قلبه الی الله تعالی انصرف کیوم ولدته امه
هنگامی که انسان برای نماز می ایستد، اگر همه توجه اش و قلبش به سوی خدا باشد، در حالی نمازش تمام می شود، که مثل روزی است که پاک به دنیا آمده.
(محجه البیضاء، ج ۱، ص ۳۸۲)
محبت خداوند و محبت مؤمنین در دل
امام صادق (ع): لیس من مؤمن یقبل بقلبه فی صلوته الی الله الا اقبل الله الیه بوجهه و اقبل بقلوب المؤمنین الیه بالمحبه له بعد حب الله - عز و جل - ایاه
مومنی نیست که در نمازش با حضورقلب به خداوند توجه کند، مگر اینکه خداوند به او رو می کند، و بعد از محبت خداوند عز و جل در دل، قلوب مومنین را به سوی او متوجه می کند.
(مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۲۶۵)
آخرین نماز
پیامبر (ص): صل صلوه مودع تری انک لا تصلی بعد ما صلوه ابداً
آنچنان نماز بگزار که گویی آخرین نماز توست و دیگر هرگز نمازی نخواهی خواند.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۶۴)
نماز و تفکر
پیامبر (ص): رکعتان مقتصدتان فی تفکر خیر من قیام لیله والقلب لاه
دو رکعت نماز همراه با تفکر و حضور قلب ارزشمندتر از یک شب زنده داری با دل سرگردان و بدون توجه است.
(میزان الحکمه، ج ۵، ص .۳۹۰ بحار الانوار، ج ,۷۴ ص .۸۲ مکارم الاخلاق، ص ۴۶۵)
مانع خشوع
پیامبر (ص): رای النبی - صلی الله علیه و اله - رجلا یعبث بلحیته فی صلاته فقال: "اما انه لو خشع قلبه لخشعت جوارحه "
پیامبر اکرم (ص) دیدند مردی در حال نماز با ریش خود بازی می کند، فرمودند: "اگر قلب او خشوع می داشت قطعاً همه اعضایش نیز خاشع می بود".
(میزان الحکمه، ج ۵، ص .۳۸۶ بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۲۸)
دو رکعت با حضور قلب
پیامبر (ص): من صلی رکعتین و لم یحدث فیهمانفسه بشی ء من امور الدنیا غفر الله له ذنوبه
کسی که دو رکعت نماز بخواند و درآن دو رکعت، قلب خود را به چیزی از امور دنیا مشغول نکند، خداوند گناهانش رامی آمرزد.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۴۹)
عارف به حق نماز
امام علی (ع): من اتی الصلاه عارفا بحقها غفر الله له
کسی که نماز به جا آورد در حالی که عارف به حق آن باشد، خداوند او را می آمرزد.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص .۲۰۷ تحف العقول، ص ۱۱۷)
نماز با توجه
پیامبر (ص): رکعه من عالم بالله خیر من الف رکعه من متجاهل
یک رکعت نماز کسی که متوجه خدا باشد، بهتر از هزار رکعت کسی است
که از خدا غافل باشد.
(نهج الفصاحه، ص ۳۵۰)
فقط یاد خدا در حال نماز
پیامبر (ص): من صلی صلوه لا یذکر فیها شیئا من امر الدنیا، لا یسئل الله شیئا، الا اعطاه
کسی که نماز می خواند، در حال نماز هیچ چیز از امور دنیایی به یادش نیاید (فقط خداوند در نظرش باشد)، در این صورت هرچیزی از خداوند بخواهد، به او عطا می کند.
(مستدرک الوسائل، ج ۱، ص ۲۶۵)
سه بار غافل شدن در نماز
امام صادق (ع): اذا قام العبد الی الصلاه اقبل الله - عز و جل - علیه بوجهه فلا یزال مقبلا علیه حتی یلتفت ثلاث مرات فاذاالتفت ثلاث مرات اعرض عنه
وقتی بنده به نماز ایستاد خداوند متعال به او توجه می کند و توجهش را از او قطع نمی کند تا موقعی که سه مرتبه از یاد خدا غافل گردد، در این هنگام خداوند سبحان نیز از او اعراض خواهد کرد.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۴۱)
لازمه غرق در نماز شناخت کامل خداوند است
امام سجاد (ع): قلت لابی عبد الله - علیه السلام -: انی رایت علی بن الحسین اذا قام الی الصلوه غشی لونه لون اخر، فقال لی: والله ان علی بن الحسین کان یعرف الذی یقوم بین یدیه
امام سجاد (ع) را دیدم که هنگامی که به نماز ایستاد، چهره اش را رنگی دیگر پوشاند.امام صادق (ع) به من فرمود: "به خدا قسم، علی بن الحسین (ع) کسی را که برای اونماز می کرد، می شناخت ".
(علل الشرایع، ص ,۸۸ به نقل از وسائل الشیعه، ج ۴، ص ۶۸۵)
آن مقدار از نماز بالا می رود
امام صادق (ع): ان العبد لترفع له من صلاته نصفها او ثلثها او ربعها او خمسها و ما یرفع له الا ما اقبل علیه بقلبه...
همانااز نماز بنده نصفش یا یک سوم، یا یک چهارم، یا یک پنجم برای او بالا می رود، وآن مقداری که از نماز حضور قلب داشته باشد، بالا می رود...
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۳۸)
توجه به نماز
پیامبر (ص): ان العبد لیصلی الصلاه لا یکتب له سدسها و لاعشرها، و انما یکتب للعبد من صلاته ما عقل منها
به درستی بنده نماز می خواندبرای او، نه یک ششم آن و نه یک دهم آن نوشته نمی شود، جز این نیست که برای بنده از نمازش آن مقدار نوشته می شود که به آن توجه کرده است.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص .۲۳۷ اصول وافی، ج ۲، ص ۱۰۵)
علی (ع) و هدیه پیامبر (ص)
پیامبر (ص): اهدی الی رسول الله - صلی الله علیه و اله - ناقتان عظیمتان، فجعل احدیهمالمن یصلی رکعتین لا یهم فیهما بشی ء من امر الدنیا و لم یجبه احد سوی علی - علیه السلام - فاعطاه کلتیهما
از ابن عباس نقل شده که گفت: به پیامبر (ص) دو شتر هدیه دادند، پیامبر (ص) یکی از این دوشتر را هدیه قرار داد برای کسی که دو رکعت نماز به جای آورد و چیزی از امور دنیارا به خاطر نیاورد و به فکر چیزی از دنیانیفتد. کسی به پیامبر (ص) پاسخ مثبت نداد (یعنی کسی چنین نمازی را که درآن هیچ به فکر دنیا و مافیها نیفتد، نخواند) بجز حضرت علی (ع) که پاسخ مثبت داد. پیامبر (ص) هر دو شتر را به علی (ع) مرحمت فرمود.
(بحار الانوار، ج ,۴۱ ص ۱۸)
نماز با تفکر
پیامبر (ص): رکعتان خفیفتان فی تفکر خیر من قیام لیله
دو رکعت نماز سبک، در صورتی که همراه با تفکر و اندیشه باشد، بهتر از عبادت سراسر یک شب است.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص .۲۴۰ میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۹۱)
طلب خیر به وسیله نماز
امام صادق (ع): من توضأ فاحسن الوضوء ثم صلی رکعتین فاتم رکوعها و سجودها ثم جلس فاثنی علی الله و صلی علی رسول الله - صلی الله علیه و اله - ثم سأل الله حاجته، فقد طلب الخیر من مظانه و من طلب الخیرمن مظانه لم یخب "
هر کس وضوی خوب بگیرد و دو رکعت نماز با رکوع و سجود کامل به جای آورد و با خدای خود خلوت کند و بر رسول خدا (ص) درود فرستد، سپس حاجت خود را از خدا درخواست نماید، به تحقیق که در زمان مناسبش درخواست کرده و هرکس چنین نماید، هرگز ناامید وناموفق نخواهد بود.
(بحار الانوار، ج ,۸۵ ص ۳۲۴)
حالت خشوع در نماز
پیامبر (ص): خیارکم الینکم مناکب فی الصلوه
بهترین شما کسی است که شانه هایش در نماز افتاده تر باشد.
(بحار، ج ,۸۴ ص ۲۶۲)
خشوع امیرالمؤمنین (ع) در نماز
امام صادق (ع): و کان علی - علیه السلام -اذا قام الی الصلوه فقال: "وجهت وجهی للذی فطر السموات و الارض " تغیر لونه حتی یعرف ذلک فی وجهه
هنگامی که علی (ع) به نماز می ایستاد، این آیه شریفه رامی خواند: "رو می آورم با تمام وجودم به کسی که آسمانها و زمین را آفرید" و رنگ مبارک حضرتش تغییر می کرد، به طوری که تغییر حالت و دگرگونی از صورت مبارکش بخوبی
مشاهده می گشت.
(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۸۱)
خوف حضرت فاطمه (س) در نماز
معصوم (ع): کانت فاطمه - علیهاالسلام -تنهج فی الصلاه فی خیفه الله تعالی
فاطمه زهرا (س) در حال نماز از شدت ترس نفسش به شماره می افتاد.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص .۲۵۸ میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۸۲)
ملاک قبولی نماز
امام صادق (ع): قال الله تبارک و تعالی: انما اقبل الصلاه لمن تواضع لعظمتی، و یکف نفسه عن الشهوات من اجلی و یقطع نهاره بذکری ولا یتعاظم علی خلقی و یطعم الجائع و یکسو العاری، و یرحم المصاب و یؤوی الغریب...
خداوند متعال فرمود: نماز کسی را می پذیرم که :۱- درمقابل عظمت من خاضع باشد .۲- از خواسته های نفسانی به خاطر من خود را دور کند .۳- روزش را با یاد من به پایان برد .۴- بر بندگانم بزرگی نفروشد .۵- به گرسنه غذا دهد .۶- برهنه را بپوشاند .۷- به مصیبت دیده مهربانی کند .۸- غریب راپناه دهد.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص .۲۴۲ میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۸۶)
قبولی یک نماز
امام صادق (ع): من قبل الله منه صلاه واحده لم یعذبه
اگر خداوند از کسی یک نماز بپذیرد او را عذاب نمی کند.
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص .۲۳ محجه البیضاء، ص ۳۳۹)
نشانه قبولی نماز
امام صادق (ع): من احب ان یعلم اقبلت صلاته ام لم تقبل فلینظر هل منعته صلاته عن الفحشاءو المنکر فبقدر ما منعته قبلت منه
هرکس دوست دارد بداند که نمازش قبول شده یا نه، ببیند که آیا نمازش او را ازگناه و زشتی باز داشته یا نه؟ پس به هر قدر که نمازش او را از گناه باز داشته، به همان اندازه نمازش قبول شده است.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۱۹۸)
حضور قلب
امام سجاد (ع): ان العبد لا یقبل من صلاته الا ما اقبل علیه منهابقلبه
همانا نماز بنده پذیرفته نمی شود، مگر آنچه را که با قلبش به نماز توجه کرد.
(وسائل الشیعه، ج ۴، ص .۶۸۸ المواعظ العددیه، ص ۲۷۰)
استخفاف در نماز مانع قبولی نماز
امام صادق (ع): و الله انکم لتعرفون من جیرانکم و اصحابکم من لو کان یصلی لبعضکم ما قبلها منه لاستخفافه بها ان الله لایقبل الا الحسن فکیف یقبل ما یستخف به؟
قسم به خدا، شما از همسایگان و دوستان خود کسانی را می شناسید که اگر برای بعضی از شما نمازی بخوانند از او قبول نخواهیدکرد، به علت استخفاف و بی اعتنایی که بر آن روا داشته، همانا خداوند چیز نیکو وشایسته را فقط
می پذیرد، پس چگونه بپذیرد عبادتی راکه به آن بی توجهی شده است؟
(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۸۷)
سخت ترین چیز
امام صادق (ع): والله انه لیأتی علی الرجل خمسون سنه، وما قبل الله صلاه واحده فای شی ء اشد من هذا
قسم به خدا، از زندگی انسان پنجاه سال بگذرد (و نماز خوانده باشد)، ولی خداوند یک نماز او را قبول نمی کند، چه چیزی سخت تر از این!
(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۸۷)
نماز و ولایت
امام سجاد (ع): فی جواب سائل سأله عن حدود الصلاه... قال: و ما سبب قبولها؟ قال - علیه السلام -: ولایتنا و البراءه من اعدائنا
در پاسخ کسی که پرسید از حدود نماز... و چه چیزی سبب قبولی نماز است؟ فرمود: "ولایت مااهل بیت، و برائت از دشمنان ما".
(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۸۶)
چهار چیز مانع قبولی نماز
امام صادق (ع): اربعه لا تقبل لهم صلوه: الامام الجائر و الرجل یؤم القوم و هم له کارهون و العبد الابق من موالیه من غیر ضروره والمرئه تخرج من بیت زوجها بغیر اذنه
چهار گروه هستند که نمازشان قبول نیست :۱- پیشوای جائر .۲- مردی که امامت نماز جماعتی را به عهده می گیرد که جماعت از امامت اوکراهت دارد .۳- عبدی که بدون ضرورت از مولایش فرار کند .۴- زنی که بدون اجازه شوهرش از خانه بیرون رود.
(جامع احادیث الشیعه، ج ۵، ص ۵۲)
مانع قبولی نماز زن
امام صادق (ع): ایما امراه باتت و زوجها علیها ساخطفی حق، لم تقبل منها صلوه حتی یرضی عنها
هر زنی که شب بخوابد در حالی که شوهرش به خاطر (مطلب) حقی از وی خشمگین باشد، هیچ نمازی از او قبول نمی شود، مگرآن که شوهرش از او راضی شود.
(فروع کافی، ج ۵، ص ۵۰۷)
شرط قبولی نماز
پیامبر (ص): لو صلیتم حتی تکونوا کالاوتار و صمتم حتی تکونوا کالحنایا لم یقبل الله منکم الا بورع
اگر آن قدر نماز بخوانید تا همچون زه کمان شوید، و آن قدر روزه بگیرید تا همچون کمان خم شوید، خدا از شما قبول نمی کند، مگر اینکه انسان با ورع باشید.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۵۸)
غیبت، مانع قبولی نماز
پیامبر (ص): من اغتاب مسلماً او مسلمه لم یقبل الله صلوته و لا صیامه اربعین یوما و لیله الا ان یغفر له صاحبه
هر کس غیبت مردیا زن مسلمانی را کند، تا چهل شبانه روز نماز و روزه اش پذیرفته نیست، مگر اینکه غیبت شونده او را ببخشد.
(بحار الانوار، ج ,۷۵ ص ۲۵۸)
خشم بر والدین، مانع قبولی نماز
امام صادق (ع): من نظر الی ابویه نظرماقت، و هما ظالمان لم یقبل الله له صلاه
هر که به پدر و مادر نگاه تند و خشم آلود کند، اگر چه به وی ستم کرده باشند، خداوند نمازش را نمی پذیرد.
(جامع السعادات، ج ۲، ص ۳۵۱)
نتیجه لقمه حرام
پیامبر (ص): من اکل لقمه حرام لم تقبل له صلوه اربعین لیله و لم تستجب له دعوه اربعین صباحا
کسی که لقمه حرام بخورد، تا چهل شب نماز او قبول نمی شود و دعای وی نیز تا چهل روز به اجابت نمی رسد.
(دارالسلام نوری، ج ۴، ص ۲۱۳)
نماز و زکات
امام رضا (ع): من صلی و لم یزک لم تقبل صلوته
هر کس نماز بخواند، ولی زکات و مالیات اسلامی نپردازد، نمازش قبول نمی شود.
(بحار الانوار، ج ,۹۶ ص ۱۲)
گناه مانع نماز شب
امام علی (ع): جاء رجل الی امیرالمؤمنین - علیه السلام - فقال: یا امیرالمؤمنین انی قد حرمت الصلاه باللیل، فقال امیرالمؤمنین -علیه السلام -: انت رجل قد قیدتک ذنوبک.
مردی نزد امیرالمؤمنین (ع) آمد وگفت: ای امیر مؤمنان! من از نماز شب محروم شدم. علی (ع) فرمود: تو مردی هستی که گناهانت تو را زندانی (اسیر) کرده است.
(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۴۲۲)
شرب خمر مانع نماز
امام صادق (ع): لا تقبل صلوه شارب الخمر اربعین یوماالا ان یتوب
نماز شرابخوار تا چهل روز مقبول نخواهد شد، مگر اینکه توبه کند.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص .۳۱۷ میزان الحکمه، ج ۵، ص ۳۸۸)
آمادگی کامل برای نماز
امام باقر (ع): لا تقم الی الصلاه متکاسلا و لامتناعسا و لا متثاقلا
در حال کسالت و خواب آلودگی و سنگینی به نماز نایستید.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۳)
دروغ، مانع نماز شب
امام صادق (ع): ان الرجل لیکذب الکذبه فیحرم بهاصلاه اللیل
همانا مردی دروغ می گوید، پس به خاطر آن دروغگویی از نماز شب محروم می شود.
(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۴۲۲)
نماز و آزردن همسر
پیامبر (ص): من کان له امرئه تؤذیه لم یقبل الله صلاتها و لا حسنه من عملها حتی تعینه وترضیه و ان صامت الدهر... و علی الرجل مثل ذلک الوزر اذا کان لها مؤذیاظالما
کسی که همسر خود را بیازارد، نماز و اعمال نیک او مورد پذیرش الهی قرار نمی گیرد، مگر آنکه به کمک او بپردازد و رضایتش را جلب کند، گر چه همیشه روزه دار باشد و البته شوهر نیز دارای همین نوع از عقاب است، در صورتی که همسر خویش را بیازارد و به او ظلم روا دارد.
(وسائل الشیعه، ج ,۱۴ ص ۱۱۶)
مانع تقرب به خدا
امام علی (ع): لا قربه بالنوافل اذا اضرت بالفرائض
نوافل و مستحبات اگر به واجبات ضرر برسانند موجب تقرب به درگاه خدای تعالی نخواهند بود.
(غرر الحکم، ص ۳۴۵)
کیفر مضاعف
امام باقر (ع): من شرب الخمر فسکر منها لم یقبل الله صلاته اربعین یوما فان ترک الصلاه فی هذه الایام ضوعف علیه العذاب لترک الصلاه
کسی که شراب بنوشد و مست شود، تا چهل روز نماز او قبول نیست، پس اگر نمازی را دراین روزها ترک کند عقاب و کیفر وی نیز چند برابر است.
(ثواب الاعمال، ص ۵۵۱)
پنج چیز مانع قبولی نماز
پیامبر (ص): لا یقبل الله صلاه خمسه نفر. الابق من سیده و امرأه لا یرضی عنها زوجها و مدمن الخمر و العاق و اکل الربا
خداوندنماز پنج گروه را نمی پذیرد :۱- بنده ای که از نزد مولای خود فرارکرده است .۲- زنی که شوهرش از وی راضی نیست .۳- شرابخوار و دائم الخمر .۴- کسی که عاق والدین شده است .۵ - رباخوار.
(مستدرک الوسائل، ج ,۱۳ ص ۳۳۲)
تحقیر نماز و محروم از شفاعت
امام صادق (ع): لا ینال شفاعتنا من استخف بالصلاه
هر کس نماز را سبک بشمارد، به شفاعت ما دست نخواهد یافت.
(فروع کافی، ج ۳، ص ,۲۷۰ حدیث ۱۵)
دزدترین مردم
امام علی (ع): ان اسرق الناس من سرق من صلاته
دزدترین مردم کسی است که از نمازش کم بگذارد.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۲۲۲)
با عجله خواندن نماز
پیامبر (ص): اسرق الناس فاالذی یسرق من صلاته فصلاته تلف کما یلف الثوب الخلق فیضرب بها وجهه
دزدترین مردم کسی است که به خاطر سرعت و شتابزدگی از نماز خود کم کند، نماز چنین انسانی همچون جامه مندرسی در هم پیچیده شده، به صورت اوپرتاب می گردد.
(میزان الحکمه، ج ۵، ص ۴۰۶)
شتابزدگی در نماز
پیامبر (ص):... لا صلوه لمن لا یتم رکوعها و سجودها
کسی که رکوع و سجودش را ناتمام و شتابزده به جا می آورد، نمازش پذیرفته نیست.
(بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۵۳)
کاهلی در نماز
امام باقر (ع): لا تقم الی الصلوه متکاسلا و لا متناعسا و لامتثاقلا فانها من خلل النفاق
با حال مستی و خواب آلوده و کاهلانه نماز را به جانیاور، که اینها ازروزنه های نفاق است.
(میزان الحکمه، ج ۵، ص .۳۹۸ بحار الانوار، ج ,۸۴ ص ۲۳۱)
نماز با عجله
امام صادق (ع): ان العبد اذا عجل فقام لحاجته یقول الله تبارک و تعالی: "اما یعلم عبدی انی انااقضی الحوائج "
زمانی که بنده برای رفع حاجت خود نمازش را با عجله بخواند، خداوند می فرماید: "آیا بنده من نمی داند که حاجت او را من برآورده می کنم ".
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۲۴)
نتیجه سبک شمردن نماز
امام صادق (ع): اذا قام العبد فی الصلاه فخفف صلاته قال الله تعالی لملائکته: اما ترون الی عبدی کأنه یری ان قضاء حوائجه بیدغیری، اما یعلم ان قضاء حوائجه بیدی
هرگاه بنده برای نماز به پا خیزد و نمازش را سبک ادا کند، خداوند به فرشتگان خود می فرماید: آیا به بنده من نمی نگرید که گویا برآوردن حاجتهایش را به دست دیگری غیر از من می بیند آیا نمی داند که برآوردن حوایج او به دست من است.
(محجه البیضاء، ج ۱، ص .۳۴۱ تهذیب، ج ۱، ص ۲۰۴)
آفات سریع خواندن نماز
امام صادق (ع): ابصر علی بن ابی طالب - علیه السلام - رجلا ینقر صلاته فقال: منذ کم صلیت بهذه الصلاه؟ فقال له الرجل: منذ کذا وکذا فقال: مثلک عند الله مثل الغراب اذا نقر لو مت، مت علی غیر مله ابی القاسم محمد - صلی الله علیه واله - ثم قال علی - علیه السلام -: ان اسرق الناس من سرق من صلاته
علی (ع) به مردی که نمازش را به سرعت می خواند، نگاه کرد. امام سؤال کرد از چه وقتی این طور نماز می خوانی؟ مرد پاسخ داد: از فلان وقت تا به حال. امام فرمودند: مثل (نماز خواندن) تو در پیش خداوند مثل کلاغی است که (بسرعت) از زمین دانه می چیند، اگرتو به این حالت بمیری، مرده ای به غیر دین پیامبر اسلام. امام فرمودند: همانا که دزدترین مردم کسی است که از نمازش بدزدد (یعنی کم کند).
(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۲۴)
عذاب ضایع کننده نماز
پیامبر (ص): لا تضیعوا صلاتکم، فان من ضیع صلاته حشره الله مع قارون و فرعون و هامان - لعنهم الله و اخزاهم - و کان حقاً علی الله ان یدخله النار مع المنافقین، فالویل لمن لم یحافظ صلاته
نماز خودتان را ضایع نکنید، به حقیقت هر کس نماز خویش را ضایع کند، خداوند عز و جل او را با قارون و فرعون و هامان محشور می کند، خداوند به آنان لعنت کند و آنها را رسوا سازد، وبر خدا لازم است آنها را با منافقها به آتش داخل کند، پس وای بر کسی که به نمازش مواظب نباشد.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص ۲۰۲)
محرومیت از شفاعت
پیامبر (ص): لا ینال شفاعتی من اخر الصلوه بعد وقتها
کسی که نماز را از وقتش تأخیر بیندازد، (فردای قیامت) به شفاعت من نخواهدرسید.
(بحار الانوار، ج ,۸۳ ص ۲۰)
ترک نماز باعث حبطعمل
پیامبر (ص): من ترک صلاته حتی تفوته من غیرعذر فقد حبط عمله
کسی که نمازش را بدون عذر ترک کند (نخواند) تا وقت آن بگذرد، عمل او نابود شده است.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص .۲۰۳ میزان الحکمه، ج ۵، ص ۴۰۳)
فاصله کفر و ایمان
پیامبر (ص): بین العبد و بین الکفر ترک الصلاه
فاصله کفر و بندگی ترک نماز است.
(بحار الانوار، ج ,۸۲ ص .۲۰۲ میزان الحکمه، ج ۵، ص ۴۰۳)
مورد لعن واقع شدن
پیامبر (ص): تارک الصلاه ملعون فی التوراه ملعون فی الانجیل ملعون فی الزبور ملعون فی القران ملعون فی لسان جبرئیل ملعون فی لسان میکائیل ملعون فی لسان اسرافیل ملعون فی لسان محمد
ترک کننده نماز در تورات و انجیل و زبور و قرآن مورد لعنت قرار گرفته و به زبان جبرئیل و میکائیل واسرافیل و محمد (ص) ملعون است.(انوار الهدایه، ص .۱۹۷ الحکم الزاهره، ص ۲۹۴)