سفیران رحمت
معرفی اجمالی طرح سفیران رحمت دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
مقدمه
هماکنون در برخی کشورهای پیشرفته اروپای و در برخی ایالتهای آمریکا از ظرفیتِ روحانیون ادیان، استفاده فراوانی میشود و حضور علمای ادیان مختلف بر بالین بیمار و بخصوص برای درمان بیمارانِ صعب العلاج مفید و حتی لازم شناخته شده است. در برخی بیمارستانهای غربی حتی برای آشنایی با حقوق بیماران از حضور روحانی همان دین بهره میبرند؛ مثلاً باورها و عقاید دینی یک بیمار در نوع و روشِ معاینه و معالجهاش دخالت داده میشود و این مسئله جزو حقوق یک بیمار محسوب میشود.
مسئله مهمتر این است که غربیها نه بخاطر ثواب اخروی، بلکه بخاطر آثار و فواید درمانی و تسهیل یا تسریع در بهبودی و معالجه، به چنین ظرفیتهایی رو آوردهاند.
در انگلستان بیش از ۳۵ سال است که این رویکرد شکل گرفته و چنین مراقبتهایی با عنوان طب پالیاتیو دنبال شده است. متخصصان پالیاتیو در کلینیکهای درد مشغول به کارند و بخصوص بیمارانی که به مرز بحران و بن بست ( End Stage ) میرسند باید تحت نظر یک متخصص پالیاتیو قرار گیرند. در چنین روشی در کنار پزشک و روانشناس و مددکار، عضو چهارم یعنی یک روحانی متبحر و مهارتدیده حضور پررنگ دارد. در بسیاری از بیمارستانهای آمریکا به تازگی مشاوران روحانی مستقر شده و هم در تسکین آلام به بیماران مدد میرسانند و هم به بیماران مشاوره میدهند.
حال باید پرسید: اگر غربیها با نگرشِ سکولار خود، روحانیِ مشاور را به کمک طلبیدهاند، آیا جا ندارد در کشورمان برای نیاز دو جانبه (هم برای سعادت اخروی و هم برای سلامت جسمی و حصولِ سلامت) از حضور روحانیون در بیمارستانها استفاده شود؟
حضور روحانی در بیمارستانها
با استعانت از خداوند رحمان طرح ابتکاری سفیران رحمت نهاد رهبری دانشگاه علوم پزشکی استان اردبیل که از دی ماه ۹۴ در بیمارستانهای آغاز شده است از نیمه دوم سال ۹۶ بطور رسمی به مرحله افتتاح و گشایش رسید.
این طرح که با این کیفیت و گستردگی برای اولین بار در استان اجرا میشود، بحمدالله با استقبال خوبی از طرف مدیرانِ دانشگاه و رؤسای بیمارستانها مواجه گردید.
طرح روحانی مستقر در بیمارستان ضمن آنکه از برنامه امامان جماعت در بیمارستانها جداست از جهت نوآوری و کیفیت به طور خلاصه شامل محورهای زیر است که همین محورها وجه تمایز آن با طرحهای مشابه دیگر است.
۱ طرح روحانی بالینی تمامی بیمارستانهای استان مرکزی را در آینده نزدیک پوشش میدهد، و در حال حاضر ۴ روحانی در ۴ بیمارستان امام (ره)،بوعلی، فاطمی و علوی مشغول کار فرهنگی و تبلیغی در زمینههای پاسخگویی به شبهات، ارائه مشاوره، آموزش احکام نماز بیماران و....مشغول به فعالیت میباشند.
۲ روحانیون در این طرح همه روزه در بیمارستانها دست کم دو ساعت حضور پیدا میکنند، در حالی که در استانهای دیگر حضور روحانیون در روزهای خاص و به صورت موقت و محدود بوده است.
۳ در طرح سفیران رحمت، کار روحانیون منحصر به کار تبلیغی و یا کار مشاوره روانشناسانه نیست، بلکه غیر از این دو محور، روحانیون هر روز به صورت ثابت (و البته الزامی) سرکشی از بیماران و دلجویی از همراهان بیماران را در برنامه خویش دارند و بیماران بخصوص بیماران بستری همواره یک عیادتکننده در بیمارستان در اختیار دارند.
۴ روحانیون فعال در طرح، به روزرسانی شده و تحت آموزشهای لازم قرار میگیرند؛ به گونهای که این افراد توانِ پاسخگویی به سوالات نوظهور پزشکی در حوزه احکام و اخلاق پزشکی را دارند.
در ادامه، فایل pdf پیش نویس طرح سفیران رحمت برای مطالعه بیشتر، قرار داده شده است.