تفاوت خواندن نماز واقامه آن چیست ؟

خواندن نماز؛ یعنی، بر هر مسلمان واجب است که در اوقات معین، نماز بخواند و به عبادت خداوند بپردازد.

اما اقامه نماز که در آیات فراوانی از قران به آن دستور داده شده است به عبارتی نهادینه نمودن نماز در زندگی است به گونه ای که پشتوانه همه امور انسان در زندگی نماز باشد اقامه معانی مختلفی دارد:

۱- اقامه به معنای ایستاندن و استوار ساختن چیزی می باشد مثلاً: اگردست کسی که بر زمین خورده است را بگیری واو را برروی پای خود بایستانی به این عمل اقامه گویند پس زمانی انسان می تواند اقامه کننده نماز در جامعه باشد که با هر آنچه ضد نماز است مبارزه نماید باید طاغوت و ظلم و فساد را بر زمین زد تا نمازی که افتاده است دومرتبه بر روی پای خود بایستد لذا ما فقط در زیارت های ائمه معصومین این جمله را گواهی می دهیم که شما هستید آن کسانی که نماز را به معنی حقیقی کلمه به پا داشتند اشهد انک قد اقمت الصلوه [۱] و... البته باید گفت اقامه نماز نسبی است و هر انسان صالحی می تواند به سهم خود اقامه کننده باشد لکن حقیقت اقامه به معنی کامل حتی در دولت کریمه برای اهلبیت [۲] می باشد این امام حسین است که با نثار خون قلب خود و بهترین عزیزانش در راه خدا آن هنگام که نمازحقیقی مرده است وبدعتها آشکار شده نماز را دوباره زنده می نماید واین است معنای حقیقی اقامه نمازهر چند از لحاظ شکل ظاهری نماز ظهر امام حسین در روز عاشورا که نماز خوف بوده بسیار مختصرتر از نماز طولانی دیگران می باشد

۲- به مداومت بر نماز و انجام آن به نحو کامل نیز اقامه نماز گفته شده است [۳] که مسلم است نماز کامل نمازی است که با اعتقاد به اصول دین صحیح و انجام همه شرایط آن انجام گیرد وبه مداومت نماز با عدم رعایت شرایط آن اقامه گفته نمی شود

[۱] (کافی جلد ۴ صفحه ۵۷۰)

[۲] قوله تعالی الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ حمران بن أعین عن أبی جعفر ع و أبو الصباح عن أبی عبد الله ع قالا نحن هم المناقب ج: ۴ ص: ۴۲۲

عن الإمام موسی بن جعفر عن أبیه عن آبائه ع قال قوله عز و جل الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاهَ وَ آتَوُا الزَّکاهَ وَ أَمَرُوا بالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ قال نحن هم تأویل‏الآیات‏الظاهره ص: ۳۳۸

عن أبی عبد الله الحسین عن أمه عن أبیها [عن أبیه‏] ع فی قوله عز و جل الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاهَ وَ آتَوُا الزَّکاهَ وَ أَمَرُوا بالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ قال هذه نزلت فینا أهل البیت تأویل‏الآیات‏الظاهره ص: ۳۳۸

أبی جعفر محمد بن علی ع فی قوله تعالی الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاهَ وَ آتَوُا الزَّکاهَ الآیه قال فینا و الله نزلت هذه الآیه تفسیرفرات‏الکوفی ص: ۲۷۴

[۳] ۱- طبرسی فرموده: اقامه نماز آنست که آنرا با حدود و فرائض آن انجام دهند «یُقِیمُونَ الصَّلاهَ» یعنی نماز را بنحو کامل و احسن بجا میاورند و از ابو مسلم نقل میکند که اقامه بمعنی ادامه است و «یُقِیمُونَ الصَّلاهَ» یعنی نمازهای واجبی را همیشه میخوانند. زمخشری با طبرسی همعقیده است و ادامه را در مرتبه ثانی آورده بیضاوی نیز مانند آندو گفته است.

۲- راغب آنرا ادامه میداند و «یُقِیمُونَ الصَّلاهَ» را «یدیمون فعلها و یحافظون علیها» گفته است سپس مثل طبرسی و زمخشری گوید اقامه شی‏ء ایفاء کردن حق آنست.

۳- المنار آنرا نماز با توجه و از روی خلوص میداند و هر نماز که در آن توجّه نباشد صورت نماز است.

بنظر نگارنده همه این معانی در اقامه منظور است زیرا اقامه نماز که بدان مأموریم آن است که نماز کامل و پیوسته بجا آوریم لذا در آیات بهمه آنها اشاره شده است مثل الَّذینَ هُمْ عَلی‏ صَلاتِهِمْ دائِمُونَ معارج: ۲۳. الَّذینَ هُمْ فِی صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ مؤمنون: ۲. وَ هُمْ عَلی‏ صَلاتِهِمْ یُحافِظُونَ انعام: ۹۲. قاموس قرآن، ج ‏۶، ص: ۴۹